Çdo komb ku punët e tradhtojnë një dëshirë për mençuri dhe stabilitetit mund të llogaritë në çdo humbje e cila mund të mbështetet nga politika gjithnjë e më sistematike e fqinjëve të tij të mençur.
Po të vëmë re përparimin e njerëzisë në të tëra kombet, shohim se ky përparim i madh që duket sot kaq i fortë, sa lufton në tokë, në ujë, nën ujë, në erë, ka lindur nga një luftë e rreptë që ka ngjarë midis mendjes, diturisë që është fryt i saj dhe tradic
Në qoftë se letërsia e një kombi pëson rënire, ai komb dobësohet dhe kalbet.
Arti i qeverisjes është për të bërë dy të tretat e një kombi të paguajnë gjithçka që ata mund të paguajnë, për të mirën e një të tretës tjetër.
Ishin të shumta doket e zakonet e malësorëve (kumbaria, vëllamëria, etj.) që binin në kundërshtim të hapur me urdhrat e fesë. Kumbarinë e flokëve dhe vllamërinë kleri i quante «vllaznim falco». Veçanërisht u luftua lidhja e gjakut në mes të grave dhe burr
Armiku kryesor i nacionalizmit shqiptar ishte kuçedra me dy kokë, fanatizmi mysliman e ortodoks, që qe ngulur si një pengesë e pakapërcyeshme në rrugën e përparimit kombëtar. Qysh kur ndërgjegjja kombëtare u copëtua nga jataganët e jeniçerëve, feja ka qen
Asnjë komb nuk mund ta ruajë lirinë e tij në mes të luftës të vazhdueshme.
Progresi ynë si komb nuk mund të jetë më i shpejtë se progresi ynë në arsim. Mendja njerëzore është burimi ynë fundamental.
Sh. Gjeçovi në veprën «Kanuni i Lekë Dukagjinit», fëmijën e lindur nga prindër pa kurorë fetare e konsideronte si «kopil», pra pas asnjë të drejtë trashëgimie në pasurinë e tet, ndërsa simbas të drejtës kanunore fëmijët e lindur nga cilado grua e njohur
Çdo komb ku punët e tradhtojnë një dëshirë për mençuri dhe stabilitetit mund të llogaritë në çdo humbje e cila mund të mbështetet nga politika gjithnjë e më sistematike e fqinjëve të tij të mençur.